KEBANGKITAN MUSLIM TRADISIONAL DI SURAKARTA

Authors

  • Ismail Yahya IAIN Surakarta, Jalan Pandawa, Pucangan, Kartasura, Sukoharjo

DOI:

https://doi.org/10.24090/ibda.v14i1.624

Keywords:

kebangkitan, tradisional, mazhab, majelis, Surakarta,

Abstract

Islamic resurgence has taken place in the Muslim worlds, including in Indonesia. Representations of this resurgence are depicted by “the outer†dimensions of Islam, and almost represented by the “Bermazhab Islam†groups, both modernist and revivalist voices by neglecting “the inner†dimensions of Islam and the traditionalist voice (the “Islam Bermazhab†groups). This research aims to describe and explain the resurgence among the traditional Islam through majelis zikir, shalawat, taklim, and hadrah. Some interviews, observations, and literature studies were conducted to collect the data. The results are; first, the picture of Islamic resurgence is not balanced. The inner dimensions of Islam and voice of traditional Islam are the forgotten aspects regarding with Islamic resurgence. Second, there is an on-going resurgence among the traditionalists in the form of “santrinisasi†(becoming more pious) and “tradisinasi†(habituating) process of Ahlussunah wal-Jamaah teachings and practices. Third, majelis zikir, shalawat, taklim, and hadrah are means to preach and protect the thoughts and practices of the traditionalists. Fourth, there are internal and external factors in this resurgence process. Fifth, the dynamics of this resurgence consist of the resurgence of identity and literature of traditional Islam.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Abdul Hamid, Abdullah bin, Abdul Karim al-Juhaiman, Abdullah bin Jarullah Alu Jarullah, 2004, Jenggot Yes, Isbal No. Jogyakarta: Media Hidayah.

Abdullah, HW. Muhd. Shaghir, 1985, Perkembangan Ilmu Fiqh dan Tokoh-tokohnya di Asia Tenggara. Solo: Ramadhani.

Abdus Shomad, Muhyiddin, 2007, al-Hujjaj al-Qat’iyyah fi Sihhati al-Mu’taqadat wal Amaliyyat an-Nahdiyyah. Jember: Khalista.

Abu Daud, Sunan Abi Daud dalam Mawsu‘ah al-Hadis al-Nabawi al-Syarif: al-Sahhah wa al-Sunan wa al-Masanid. CD ROM.

Al-Aziz, Moh. Saifulloh, tt., Terjemah Manaqib Syaikh Abdul Qadir al-Jailani. Surabaya: Terbit Terang.

Alaydrus, Novel bin Muhammad, 2007, Mana Dalilnya 1: Seputar Pemasalahan Ziarah Kubur, Tawassul, Tahlil. Cetakan ke-22. Solo: Taman Ilmu.
Alaydrus, Novel bin Muhammad. 2006, Mana Dalilnya 2: Maulid Nabi, Sunah atau Bid’ah. Solo: Taman Ilmu.

Anonim, 1985, Nahdlatul Ulama Kembali ke Khittah 1926. Bandung: Risalah.

Azra, Azyumardi, 1999, Islam Reformis: Dinamika Intelektual dan Gerakan. Jakarta: RajaGrafindo Persada.

Azra, Azyumardi,. “Muhammadiyah dan Kebangkitan Islam di Asia Tenggara.” Ulumul Qur'an No. 2 (Vol. VI, 1995).

Bakar, Ala’, 2002, Studi Dasar-dasar Manhaj Salaf. Solo: Pustaka Barokah.

Dahlan, Ahmad bin Zaini, 2009, Bantahan Terhadap Ajaran Wahabi. Bandung: Hasyimi.

Dhofier, Zamakhsyari, 1984, Tradisi Pesantren: Studi tentang Pandangan Hidup Kyai. Jakarta: LP3ES.

Dhofier, Zamakhsyari, 2003, Konsolidasi Tradisionalisme. Ensiklopedi Tematis Dunia Islam: Asia Tenggara. Jakarta: Ichtiar Baru Van Hoeve.
Faishol, Abdullah, Tsalis Muttaqin, Heri Prasetyanto, 2010, Membumikan Ajaran Islam melalui Yasinan Tahlilan. Surakarta: Aswaja Institute Surakarta dan Lembaga Sangga Buana Surakarta.

Hasanuddin, Chalidjah, 1988, Al-Jam’iyyatul Washliyah: Api Dalam Sekam. Bandung: Pustaka.

Heffner, Robert W., 2005, Muslim Democrats and Islamist Violence in Post-Soeharto Indonesia. Robert W. Hefner (ed.), Remaking Muslim Politics: Pluralism, Contestation, Democratization. New Jersey: Princeton University Press.

Hornby, A.S., 1995, Oxford Advanced Learner’s Dictionary of Current English. New edition. Oxford: Oxford University Press.

Howell, Julia Day, Sufism and the Indonesia Islamic Revival, The Journal of Asian Studies 60, no. 3 (August 2001: 701-729). www.aasisnst.org/catalog/asn603howell.pdf, diakses 28 Oktober 2005.

Ismail, Faisal, 2003, Islamic Traditionalism in Indonesia: A Study of the Nahdlatul Ulama’s Early History and Religious Ideology (1926-1950). Jakarta: Balitbang Depag RI.

Kamel, Omar Abdallah, 2008, Kenapa Takut Bid’ah: Dalil Keabsahan Peringatan Maulid Nabi dan Istighatsah. Jakarta: PP. Lakpesdam NU.

Koto, Alaiddin, 1997, Pemikiran Politik PERTI: Persatuan Tarbiyah Islamiyah 1945-1970. Jakarta: Nimas Multima.

Lawrence, Bruce B., 1987, Muslim Fundamentalist Movements: Reflections toward A New Approach. Stowasser, Barbara F. (ed), The Islamic Impulse. London: Croom Helm.

Masduqi, KH. Ach., tt., Al-Qawaid al-Asasiyyah li Ahlissunnah wal Jama’ah: Konsep Dasar Pengertian Ahlus Sunnah Wal Jama’ah. Surabaya: al-Miftah.

McAmis, Robert Day, 2002, Malay Muslims: The History and Challenge of Resurgent Islam in Southeast Asia. Michigan/Cambridge: William B. Eerdmans.

Mughni, Syafiq A., 1980, Hassan Bandung Pemikir Islam Radikal. Surabaya: PT Bina Ilmu.

Nasr, Seyyed Hossein, 1987, Traditional Islam in the Modern World. Kuala Lumpur: Foundation for Traditional Studies.

Santosa, June Chandra, 1997, Modernization, Utopia and the Rise of Islamic Radicalism in Indonesia, PhD dissertation. Michigan: UMI Dissertation services.

Downloads

Published

2016-05-30

How to Cite

Yahya, I. (2016). KEBANGKITAN MUSLIM TRADISIONAL DI SURAKARTA. IBDA` : Jurnal Kajian Islam Dan Budaya, 14(1), 50–64. https://doi.org/10.24090/ibda.v14i1.624